Bijen zijn essentieel voor onze natuur en voedsel. Ze bestuiven bloemen en gewassen. Maar het gaat slecht met de bij. Daar is al genoeg over geschreven. Gelukkig zijn er in het hele land, veel mooie initiatieven om de bijenstand weer op te krikken! En wat is nou fijner dan daar zelf ook een bijdrage aan te leveren in je tuin?
1 Kies de juiste planten.
Planten met bloemen zijn al gauw ok voor een bij. Toch zijn er planten die het label “bijenplant” verdienen. Dit zijn zogenaamde drachtplanten: planten waarop bijen stuifmeel of nectar of beide verzamelen. Er zijn bijen die niet heel erg kieskeurig zijn en op meerdere planten vliegen, maar er zijn ook bijen die hun voedsel maar op één soort haalt. Het mooiste is als je jaarrond planten voor bijen hebt (dit noemen ze een bijenboog: van februari tot en met oktober is er voedsel voor bijen). Ik besteed hier in mijn volgende blog aandacht aan. Voorbeelden van bijenplanten zijn: Vingerhoedskruid (hommels), Ooievaarsbek (geranium), Scabiosa, Salvia.
2 Zorg voor nestelplekken
Bijenhotels zie je op dit moment in alle maten en vormen. Een bijenhotel(letje) is vrij simpel te maken van bijv. hout, bamboestokjes, stro, houten blokken met gaten. Eigenlijk doe je niks anders dan het nabootsen van natuurlijke nestelplaatsen (holle stengels, gaten in een muur, gaatjes in een oude boomstam). Je kunt ook zonder bijenhotel zorgen voor nestelplekjes: zorg voor een rommelhoekje met wat oude stengels of bouw een muurtje van oude stoeptegels met her en der wat ruimte ertussen.
3 Gebruik geen chemische bestrijdingsmiddelen.
Schoonmaak- en bestrijdingsmiddelen met pesticiden zijn slecht voor de beestjes die je kwijt wilt, maar óók voor andere nuttige beesten en insecten. Dus je bent misschien wel van die rottige luizen af, maar ook van de bijen die je juist wel wilt behouden. Ook ruim je de natuurlijke vijanden op. Zorg voor een natuurlijk evenwicht, bijvoorbeeld liefheersbeestjes ruimen met alle liefde de luizen voor je op!
4 Koop het liefst biologische planten en zaden
Het ziet er fantastisch uit, zo’n bloeiend plantje bij het tuincentrum en vaak hangt er dan ook nog een labeltje met “bijenplant” aan. Maar helaas worden deze planten (en zaden!) opgekweekt met bestrijdingsmiddelen. Deze verspreiden in de hele plant en komen uiteindelijk ook in het nectar en stuifmeel van de plant terecht. En dat gif breekt maar heel langzaam af, dus blijft lang aanwezig in de plant.
5 Wacht met snoeien tot het voorjaar
Veel bijen overwinteren in holle stengels. Door deze in het najaar te laten staan, creëer je vanzelf overwinter-plekken voor bijen. En zeg eerlijk, zo’n uitgebloeide stengel is toch ook veel mooier dan een kaalgeknipte plant?
6 Laat een stukje van je gazon verwilderen en zaai een inheems bijenmengsel in.
Heb je een flink stuk gazon? Overweeg een “eilandje” dat je niet maait. Inzaaien met een speciaal mengels maakt het bijenfeest compleet.
Heb je zelf geen gazon, maar wel een stukje gras voor de deur? Plaats eens een Maai-me -niet-bordje. Deze actie is dit jaar gelanceerd door Natuurmonumenten ter bevordering van meer biodiversiteit binnen de bebouwde kom.
Terwijl ik dit blog zit te schrijven hoor ik een gezoem van je welste door de openslaande deuren. Het is windstil, maar de tuin is voortdurend in beweging door de rondvliegende bijen (en vlinders en andere insecten).
