Hoe je de tuin ook inricht, natuurlijk, strak of romantisch, wat in ieder geval niet mag ontbreken zijn planten. Een tuin zonder planten is geen tuin wat mij betreft. In een tuin met vaste planten is altijd iets te beleven, mits deze goed opgebouwd is.
Wil je ook graag een jaar lang genieten van planten in de tuin, maar weet je niet zo goed hoe je zo’n border opbouwt? Dit stappenplan kan je op weg helpen.
Stap 1: Mix van structuur- en vulplanten
Begin met het kiezen van structuurplanten, dit zijn planten die een opvallende verschijning zijn, je oog trekt er naartoe. Ze hebben vaak wat hoogte en een duidelijke vorm. Ze vormen de ruggengraat van je border. Daarnaast zijn er typische vulplanten zijn: dit zijn bijvoorbeeld de bodembedekkers of planten die juist transparant zijn en zich door de border heen weven. Gebruik je alleen structuurplanten, dan wordt het te druk en komen de planten niet goed tot hun recht. Gebruik je alleen vulplanten dan wordt het een rommeltje van planten die samen toch iets saais hebben. Een mooie combi haalt het beste van beide plantgroepen naar boven.
Stap 2: Variatie in vorm
De vorm van de bloem is belangrijk, kies een mix van aarvormigen, bolvormigen, margrietachtigen, schermen en/of pluimen (grassen). Het kan ook mooi zijn om meerdere aarvormige planten te combineren, maar door ze te mixen met bijvoorbeeld margrietachtige bloemen of schermen, wordt je border spannender. Ook de vorm van het blad of de habitat van de plant doet er toe, grote naast langwerpige bladeren en fijn vertakte planten naast stevige rechte stelen. De variatie maakt je border.
Stap 3: Variatie in kleur
Ook als je van een rustige border houdt, is het belangrijk om voor variatie te kiezen. Alleen een blauwe of witte border zal op den duur gaan vervelen. Kies je kleuren die dicht bij elkaar liggen en houd je de border graag rustig, kan het toch mooi zijn ook eens een accentkleur toe te passen. Door bijv. in een blauwe border een plant met oranje bloemen te zetten, wordt het geheel sterker. En durf je meerdere stevige kleuren te combineren, probeer te kiezen voor een paar accentkleuren die elkaar versterken en laat ze in verschillende planten terugkomen.
Ook de verschillende kleuren blad zijn belangrijk: een plant bloeit zelden een heel seizoen, dan neemt het blad het als het ware over.
Stap 4: Het hele seizoen iets b(l)oeiends
Een veel gemaakte fout is dat mensen in het voorjaar naar het tuincentrum gaan en daar bloeiende planten kopen die ze mooi vinden. En dan ineens is het augustus of september en bloeit er niets meer. Met vaste planten is het mogelijk om van februari t.m. oktober bloeiende planten te hebben, waarbij de nadruk ligt op de periode mei-september. Maak van te voren een boodschappenlijstje en zoek de bloeiperiode op internet. Je border ziet er zo ook in verschillende seizoenen steeds weer anders uit.
Stap 5: Variatie in hoogte
Vroeger werd een border opgebouwd van laag naar hoog, maar dat is wat statig. Een mooie hoge structuurplant is een echte blikvanger midden in de border. Daar achter kun je een lage bodembedekker planten die juist in het voorjaar bloeit. Weefplanten groeien door de hoge planten heen. Het verschil in hoogte geeft een natuurlijk effect.
Stap 6: Maak groepen
Het hangt een beetje af van de grootte van je tuin, maar werk met groepen planten. In een kleinere border kunnen het groepen van drie planten zijn, in een grote border kun je werken met groepen van 5-9. En laat groepen planten terugkomen. Gebruik liever minder soorten, die vaker terug komen, dan een verzameling van allerlei soorten die de border vooral heel druk en chaotisch maken.
Dit is een basis om je op weg te helpen. Ik heb niet de illusie dat ik in één blog alle kneepjes van een beplantingsplan kan benoemen, maar als je bovenstaande stappen als leidraad neemt, kun je zeker al een mooie gevarieerde border samenstellen.